Samen met Vlaamse waterweg, Sport Vlaanderen, de coördinatiecommissie Integraal Waterbeleid en andere watersporten is Peddelsport Vlaanderen sterk bezig om het probleem van de blauwalgen gecoördineerd aan te pakken via een werkgroep blauwalgen.
Blauwalgen behoren tot de oudste levensvormen op onze planeet en zitten van nature in het oppervlaktewater. Hoewel hun naam anders doet vermoeden, zijn het eigenlijk geen algen of wieren, maar bacteriën. Hun wetenschappelijke naam is cyanobacteriën. De blauwalg bestaat niet. Er bestaan niet minder dan 2000 soorten en niet elke blauwalgensoort is even schadelijk.
Wat ze wel met echte algen gemeen hebben, is hun vermogen om aan fotosynthese te doen. Bij fotosynthese wordt CO2 omgezet naar biomassa en zuurstof met behulp van zonlicht. Als gevolg van de fotosynthese verhoogt het soortelijk gewicht van blauwalgen (aanwezigheid suikers) , waardoor deze zich lager in de waterkolom gaan bevinden. Daar nemen de cellen de nodige voedingsstoffen op waarbij ze de opgeslagen suikers gebruiken als energiebron. Zo worden de cellen weer lichter en gaan ze weer drijven.
Drijflagen van blauwalgen komen vooral ’s ochtends voor, als tijdens de nacht de opgeslagen suikers zijn verbruikt.
Niet elke recreatievorm is dezelfde. Terwijl de ene vooral in het water wordt beoefend, gebeurt de andere in hoofdzaak op het wateroppervlak, waarbij contact met het water(oppervlak) en de eventuele blauwalgenbloei beduidend lager ligt.
Mogelijke gezondheidsrisico’s hangen dan ook sterk af van de mate van blootstelling aan blauwalgen (en toxines) van de recreatievorm in kwestie. Het Agentschap Zorg en Gezondheid voerde, voor de verschillende recreatievormen, een risicoanalyse uit waarbij de mate van blootstelling aanleiding gaf tot een het opleggen van maatregelen.
Zoals uit bijgevoegde tabel kan afgeleid worden, geven de recreatievormen waarbij direct contact met het wateroppervlak niet kan vermelden worden aanleiding tot zeer hoog risico. Bij vaststelling van een toxische blauwalgenbloei worden deze, om gezondheidsredenen, dan ook verboden in de buurt van de blauwalgenbloei.
Het grootste gevaar van blauwalgen schuilt in de eigenschap om gifstoffen (cyanotoxines) te produceren. Sommige van deze toxines behoren tot de meest dodelijke ter wereld omdat ze niet enzymatisch afgebroken kan worden en er geen tegengif voor bestaat. Ze kunnen leiden tot: iritatie van de huid, ogen en slijmvliezen, lever- en nierschade, moeilijke ademhaling, verlamming, verkrampte spieren, beschadiging van zenuwcellen.
Tot vorig jaar werd er een totaalverbod ingeroepen in geval van blauwalgen voor ganse kanaal/watersportzones zonder enige nuance met grote gevolgen voor de watersportsector. Peddelsport Vlaanderen ging in 2019-2020 samen met een werkgroep aan de slag om dit te nuanceren voor de watersportsector. In maart werd er samen met Sport Vlaanderen en de mensen van de werkgroep blauwalgen een uitgebreide infosessie georganiseerd in Hazewinkel over alle aspecten van de blauwalgenproblematiek en het nieuwe ontradingskader voor kano, kajak en andere watersporten. Vanuit de federatie waren er enkel clubs aanwezig. Dit schema geeft aan welke procedure er gevolgd moet worden in geval van blauwalgen.
Wil je steeds op de hoogte blijven?
Schrijf je dan nu in op onze nieuwsbrief! Of volg ons op Social Media